آیین‌نامه اجرایی توزیع سهام عدالت
مصوب شماره: ۶۳/۱/۲۲۶۰۳۷ مورخ: ۱۳۸۸/۰۱/۲۹ و به همراه اصلاحات بعدی
شورای عالی اجرای سیاست های كلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی
شورای عالی اجرای سیاست های كلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی در جلسه مورخ ۱۳۸۷/۱۱/۲۷ بنا به پیشنهاد مشترك وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت تعاون و به استناد مواد(۳۴) تا(۳۸) قانون اجرای سیاست های كلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی- مصوب سال ۱۳۸۷ مجلس شورای اسلامی- آیین‌نامه اجرایی فصل ششم قانون یاد شده موضوع توزیع سهام عدالت را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین‌نامه اجرایی توزیع سهام عدالت
ماده ۱- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به كار می‌روند:
۱- قانون: قانون اجرای سیاست های كلی اصل چهل و چهارم(۴۴) قانون اساسی مصوب سال ۱۳۸۷ مجلس شورای اسلامی.
۲- هیأت واگذاری: هیأت واگذاری موضوع ماده(۳۹) فصل هفتم قانون
۳- مشمولین طرح: اتباع ایرانی مقیم داخل كشور شامل شش دهك زیر كه به صورت علمی شناسایی می شوند:
- دو دهك پایین درآمدی كشور با اولویت روستانشینان و عشایر.
- دهك های سوم تا ششم بعدی كه مشمول طرح واگذاری سهام عدالت می شوند.
۴- شركت‌های تعاونی عدالت شهرستانی:شركت هایی كه با عضویت مشمولان طرح سهام عدالت درهر شهرستان تشكیل می شوند و وظایف ارائه خدمات به اعضاء و كمك به ایفای نقش در اداره شركت های سرمایه گذاری استانی را بر عهده دارند
۵- شركت های سرمایه‌گذاری استانی:شركت هایی كه باعضویت(سهامداری)شركت های تعاونی عدالت شهرستانی هر استان به صورت سهامی خاص قابل تبدیل به سهامی عام، در قالب قانون تجارت تشكیل و اداره می شوند.
۶- سهام عدالت: سهام شش دهك درآمدی كشور كه به شركت های سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌شود تا در ازای آن شركت های مزبور معادل مبلغ آن، سهام شركت سرمایه گذاری استانی را از طریق شركت های تعاونی عدالت شهرستانی به مشمولین سهام مزبور(اعضای تعاونی ها) واگذار نمایند.
ماده ۲- سازمان خصوصی‌سازی مكلف است سهام عدالت قابل واگذاری مصوب دولت را در اجرای قانون و به منظور گسترش مالكیت عمومی و تأمین عدالت اجتماعی، حداكثر تا سقف چهل (40) درصد از مجموع ارزش سهام بنگاه های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه (۲) ماده(۲) قانون، براساس مصوبات هیأت واگذاری به شركت های سرمایه‌گذاری استانی متناسب با تعداد سهامداران شركت های تعاونی عدالت شهرستانی هر استان واگذار نماید.
ماده ۳- سهام عدالت به‌صورت مستقیم به شركت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار خواهد شد.سهام مزبور در توثیق سازمان خصوصی سازی خواهد بود و متناسب با كسر تخفیفات قانونی و اقساط پرداختی از توثیق خارج می شود.
ماده ۴- در اجرای ماده(۳۵) قانون كه مشمولین بندهای(الف) و(ب) ماده(۳۴) قانون را در قالب شركت های تعاونی عدالت شهرستانی و سرمایه گذاری استانی ساماندهی نموده است، سازمان خصوصی سازی مكلف است كلیه سهام دولتی را كه در اختیار شركت كارگزاری سهام عدالت است با همان قیمت قبلی واگذار شده متناسب با تعداد اعضای شركت های تعاونی عدالت شهرستانی به شركت های سرمایه گذاری استانی واگذار نماید.
تبصره۱- سازمان خصوصی سازی مكلف است ظرف مدت حداكثر سه ماه ترتیبات انحلال شركت كارگزاری سهام عدالت را فراهم نموده و نسبت به تصفیه آن اقدام نماید.
تبصره۲- سهام موضوع این ماده، مشمول كلیه ضوابط و احكام مربوط به سهام عدالت خواهد بود.
ماده ۵- شركت های مورد واگذاری فقط از شركت های پذیرفته شده در بورس تعیین می‌شوند.مبنای قیمت‌گذاری سهام شركت های پذیرفته شده در بورس، بهای فروش نقدی سهام غیر بلوكی است كه مطابق آیین‌نامه جزء (۳) بند (الف) ماده(۴۰) قانون توسط سازمان خصوصی‌سازی تعیین می‌شود و به تصویب هیأت واگذاری می‌رسد.
ماده ۶- سازمان خصوصی‌سازی موظف است از طریق انعقاد قرارداد با شركت های سرمایه‌گذاری استانی كه ضمانت اجرایی لازم در آن پیش‌بینی شده باشد، نسبت به فروش سهام متعلق به دولت و شركت های دولتی به این شركت ها اقدام كند.سازمان مذكور می‌بایستی در قراردادهای منعقده تصریح نماید ثمن معامله از محل سود سالانه شركت های واگذار شده تسویه خواهد شد و متناسب با سود دریافتی یا تخفیفات اعطایی و بلافاصله پس از آن نسبت به تسویه و آزادسازی آن بخش از سهام كه بهای آن توسط سازمان مذكور وصول یا مشمول تخفیف می‌شود، اقدام خواهد شد.
تبصره۱- كلیه افراد ثبت نام شده تا پایان سال ۱۳۹۴، مشمولان نهایی سهام عدالت محسوب می شوند و سازمان خصوصی سازی ضمن انجام فرایند لازم برای قطعیت سهامداری آن ها، موظف است نسبت به تنظیم و ارائه صورتحساب تسویه اقساط به این مشمولان، پس از پایان دوره اقساط اقدام نماید.
تبصره۲- مشمولان نهایی سهام عدالت كه در زمان ارائه صورتحساب، مددجوی كمیته امداد امام خمینی (ره) یا سازمان بهزیستی كشور و یا جزء روستائیان و عشایر فاقد شغل باشند، از پنجاه درصد تخفیف در بهای سهام مورد واگذاری برخوردار می شوند. تخفیف موضوع این تبصره به حساب كمك های بلاعوض دولت به اقشار كم درآمد منظور می شود.
تبصره۳- دوره محاسبه اقساط سهام عدالت با لحاظ سال مالی شركت های سرمایه پذیر، حداكثر ده دوره مالی از تاریخ ۰۱/۰۱/ ۱۳۸۵ تا پایان نیمه اول سال ۱۳۹۵ تعیین می شود.
تبصره۴- در صورتی كه در پایان دوره تقسیط، بهای سهام مورد واگذاری به طور كامل تسویه نشده باشد، مشمولان می توانند حداكثر تا پایان شهریور ماه ۱۳۹۶، رأساً نسبت به پرداخت بدهی و تسویه حساب سهام مورد خریداری اقدام كنند. در هر صورت به میزان مبلغ بدهی تسویه شده، سهام به مشمولان تعلق می گیرد.
ماده ۷- سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان خصوصی‌سازی مكلفند با همكاری شركت بورس اوراق بهادار و سایر دستگاه های ذیربط حداكثر تا پایان سال ۱۳۸۸، تمهیدات لازم برای پذیرش شركت‌های سرمایه گذاری استانی را در بورس فراهم نمایند.در عین حال شركت های سرمایه گذاری استانی نیز می بایستی برای پذیرش در بورس اقدام نموده و بدین منظور باید ابتدا به شركت های سهامی عام تبدیل شوند. شركت های مزبور مالكیت و مدیریت سهام عدالت هر استان را بر عهده خواهند داشت. در صورت عدم تحقق شرایط پذیرش بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار مكلف است در اجرای ماده (۳۷) قانون تا پایان سال ۱۳۸۸، امكان خرید و فروش سهام شركت های سرمایه گذاری استانی را در فرا بورس فراهم نماید.
ماده ۸- در اجرای ماده (۳۸) قانون اجرای سیاستهای كلی اصل (۴۴) قانون اساسی، دستگاههای اجرایی كه تا قبل از واگذاری سهام دولت، مسئولیت اعمال مالكیت و مدیریت سهام مزبور را برعهده داشته‌اند، صرفاً تا زمان آزاد سازی سهام به عنوان نماینده دولت تعیین می‌شوند.